Yük Asansörü Bakım Talimatı | Periyodik Kontroller | 2025

Yük asansörü bakım talimatı, iş sağlığı ve güvenliği standartlarına uygun şekilde yük asansörlerinin sorunsuz ve güvenilir çalışmasını sağlamak amacıyla oluşturulan kurallar bütünüdür. Fabrikalarda, depolarda, inşaat alanlarında ve lojistik merkezlerinde yaygın olarak kullanılan yük asansörleri; ağır malzemelerin taşınmasında büyük kolaylık sağlarken, yanlış kullanım veya yetersiz bakım ciddi risklere yol açabilir.

Bu nedenle yük asansörlerinin düzenli bakımı, yalnızca verimlilik için değil aynı zamanda çalışan güvenliği için de zorunludur.

---

Yük Asansörü Bakım Talimatı Neden Önemlidir?

Yük asansörleri, her gün tonlarca yükün güvenli şekilde taşınmasına aracılık eder. Ancak bakımsız veya yanlış kullanılan bir asansör; halat kopması, elektrik arızası veya fren sistemindeki sorunlar nedeniyle ciddi kazalara sebep olabilir.

Bakımın önemi şunlarla özetlenebilir:

• İş kazalarının önlenmesi,

• Yasal yönetmeliklere uyum,

• Asansör ömrünün uzatılması,

• Enerji tasarrufu sağlanması,

• Arıza maliyetlerinin azaltılması.

Kısacası bakım talimatlarına uymak, hem güvenlik hem de maliyet yönetimi açısından büyük fayda sağlar.

---

Yük Asansörü Bakım Talimatı İçin Yasal Zorunluluklar

Türkiye’de yük asansörleri;

• Asansör Yönetmeliği (2014/33/AB)

• İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (6331 sayılı kanun)

• İşyeri Bina ve Eklentilerinde Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Yönetmeliği

çerçevesinde değerlendirilir.

Ayrıca yük asansörlerinin yılda en az bir kez periyodik muayeneden geçirilmesi zorunludur. Yetkili mühendisler tarafından yapılan bu kontrollerin dışında işletmelerin de kendi bakım planlarını hazırlaması gerekir.

---

Yük Asansörü Bakım Talimatı Adımları

Yük asansörü bakımında izlenmesi gereken adımlar aşağıdaki gibidir:

1. Görsel Kontrol

• Kapıların düzgün kapanıp açılıp açılmadığı,

• Halatların ve zincirlerin gözle görülür şekilde aşınıp aşınmadığı,

• Kabin ve platform yüzeylerinde deformasyon olup olmadığı incelenir.

2. Mekanik Kontrol

• Halat gerginlikleri test edilir, gerekirse ayarlanır.

• Fren sistemleri test edilir.

• Kılavuz raylar ve makaralar yağlanır.

• Vidalı bağlantılar sıkılır.

3. Elektrik ve Elektronik Kontrol

• Elektrik panosu ve sigortalar kontrol edilir.

• Acil durum butonları ve alarm sistemleri test edilir.

• Sensörlerin çalışıp çalışmadığı incelenir.

• Topraklama hattı ve izolasyon ölçümü yapılır.

4. Güvenlik Sistemleri Kontrolü

• Kapı kilitleri test edilir.

• Aşırı yük sensörü çalışıyor mu kontrol edilir.

• Acil durdurma sistemi ve iletişim cihazları test edilir.

5. Temizlik ve Yağlama

• Mekanik parçalar temizlenir.

• Hareketli parçalar uygun yağlarla yağlanır.

• Toz ve kirin elektrik panosuna zarar vermesi engellenir.

6. Test Çalıştırması

• Yük asansörü boş çalıştırılır.

• Farklı ağırlıklarda yükle test edilir.

• Hız ve duruş testleri uygulanır.

---

Yük Asansörü Bakım Periyotları

• Günlük Kontrol: Operatör tarafından görsel olarak yapılır.

• Aylık Bakım: Yetkili bakım firması tarafından yapılır.

• Yıllık Periyodik Muayene: Belediye veya yetkilendirilmiş kuruluş gözetiminde yapılır.

Bu periyotlara uyulması, yük asansörünün güvenli ve verimli şekilde kullanılmasını sağlar.

---

Yük Asansörü Bakımında Sık Yapılan Hatalar

1. Sadece arıza olduğunda bakım yapmak,

2. Yetkisiz kişilerin bakım yapması,

3. Yedek parçaların orijinal olmaması,

4. Yağlama işlemlerinin aksatılması,

5. Acil durum sistemlerinin test edilmemesi.

Bu hatalar, asansörün ömrünü kısaltır ve kazalara davetiye çıkarır.

---

Yük Asansörü Bakım Talimatı Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Talimat yazılı ve görsel olmalı, çalışanların kolayca anlayabileceği şekilde hazırlanmalı.

• Her bakım sonrası rapor tutulmalı.

• Çalışanlar düzenli olarak bakım ve kullanım eğitimi almalı.

• Talimat, iş güvenliği uzmanları ve mühendislerle birlikte oluşturulmalı.

---

Yük Asansörü Bakımı İçin Kullanıcıların Sorumlulukları

• Asansör kapasitesine uygun yük taşımak,

• Yükleri dengeli yerleştirmek,

• Yetkisiz kişilerin kullanımını engellemek,

• Acil durumda prosedürleri bilmek,

• Düzenli olarak bakım raporlarını takip etmek.

---

Yük Asansörü Bakım Talimatı Örneği

1. Asansörü kullanmadan önce günlük kontrolleri yap.

2. Kapasite sınırını aşma.

3. Acil durdurma butonunun çalıştığından emin ol.

4. Her ay yetkili bakım firmasına kontrol yaptır.

5. Arıza durumunda asansörü kullanmayı bırak ve teknik servise haber ver.

6. Yılda bir kez periyodik muayeneyi tamamla.

Yük asansörü bakım talimatı, yalnızca yasal bir zorunluluk değil aynı zamanda işletmelerin güvenliği için bir sigortadır. Düzenli bakım sayesinde hem iş kazalarının önüne geçilir hem de uzun vadede maliyetler düşürülür.

 

Her işletme, kendi yük asansörleri için özel bir bakım planı oluşturmalı ve bunu eksiksiz uygulamalıdır. Unutulmamalıdır ki; asansör bakımına yapılan yatırım, iş güvenliğine yapılan yatırımdır.